W ostatnich latach coraz częściej zwraca się uwagę na problemy związane ze zdrowiem psychicznym wśród młodych ludzi. Młodzież boryka się z wieloma wyzwaniami, które wpływają na ich stan emocjonalny, samopoczucie i zdrowie psychiczne. Pandemia COVID-19, rozwój technologii, presja związana z sukcesem czy dynamiczne zmiany w społeczeństwie – wszystko to przyczynia się do pogłębiania problemów psychicznych u osób młodych. W artykule przeanalizujemy różne czynniki, które mogą wpływać na pogarszanie się stanu psychicznego w tej grupie wiekowej.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży – 116 – 111 – zadzwoń, a otrzymasz wsparcie!

Wpływ mediów społecznościowych na młode osoby

Media społecznościowe stały się nieodłącznym elementem życia młodych ludzi. Choć same w sobie nie są zjawiskiem negatywnym, to już ich nadmierne użytkowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego. Stała dostępność do internetu i możliwość porównywania swojego życia z idealizowanymi obrazami publikowanymi przez innych użytkowników mogą wywoływać poczucie nieadekwatności oraz obniżenie samooceny.

Młode osoby spędzają często długie godziny na przeglądaniu postów i zdjęć, co może prowadzić do utraty realnego kontaktu z otoczeniem. Badania wskazują, że im więcej czasu spędza się w wirtualnym świecie, tym większe ryzyko wystąpienia objawów depresji, lęków, a także zaburzeń związanych z poczuciem własnej wartości. Dużą rolę odgrywa też cyberprzemoc. Jest ona jednym z istotniejszych problemów, z którymi młodzież zmaga się w sieci. Hejt, nękanie i poniżanie online mogą drastycznie obniżać samopoczucie oraz prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak depresja, a w skrajnych przypadkach nawet próby s*mobó**ze.

Presja sukcesu i oczekiwania społeczne

Współczesny świat stawia przed młodymi ludźmi coraz wyższe wymagania. Oczekiwania związane z osiąganiem sukcesów w szkole, na studiach, a potem na rynku pracy powodują, że wiele osób czuje się przytłoczonych. Młodzież często zmaga się z presją rodziców, nauczycieli oraz rówieśników, którzy oczekują, że będą spełniać wysokie standardy. Każda porażka, choćby drobna, może być odbierana jako życiowy dramat.

Dodatkowym problemem jest porównywanie się z innymi. W erze mediów społecznościowych młode osoby nieustannie widzą przykłady ludzi, którzy w ich mniemaniu osiągają sukcesy i prowadzą idealne życie. Takie porównania mogą prowadzić do frustracji, poczucia porażki i niezadowolenia z własnych osiągnięć. Stale rosnące oczekiwania powodują wzrost poziomu stresu i mogą wywoływać stany lękowe.

Brak właściwej opieki psychologicznej

Dostęp do odpowiedniej opieki psychologicznej jest kluczowy w profilaktyce i leczeniu zaburzeń psychicznych. Niestety, w Polsce i wielu innych krajach opieka psychologiczna dla młodych osób często pozostawia wiele do życzenia. Brakuje wyspecjalizowanych ośrodków, a kolejki do psychologów i psychiatrów są długie. W rezultacie młodzi ludzie, którzy potrzebują wsparcia, nie otrzymują go na czas.

Co więcej, problemem bywa także brak świadomości na temat zdrowia psychicznego. Często młodzież nie zdaje sobie sprawy z tego, że to, co odczuwają, wymaga pomocy specjalisty. Stygmatyzacja osób korzystających z pomocy psychologicznej sprawia, że niektórzy obawiają się szukać wsparcia, co tylko pogarsza ich stan.

Pandemia COVID-19 a zdrowie psychiczne

Pandemia COVID-19 miała ogromny wpływ na życie młodych osób na całym świecie. Izolacja, brak kontaktów towarzyskich, zdalna nauka oraz obawy związane z przyszłością spowodowały wzrost problemów psychicznych w tej grupie wiekowej. Wielu młodych ludzi musiało zmierzyć się z poczuciem samotności, co negatywnie wpłynęło na ich samopoczucie.

Zmiana codziennych nawyków, brak możliwości uczestniczenia w zajęciach sportowych czy artystycznych sprawiły, że młodzież zaczęła coraz częściej sięgać po elektronikę. Nadmierna ilość czasu spędzana przed ekranami, zwłaszcza w połączeniu z brakiem ruchu, wpłynęła negatywnie na ich zdrowie fizyczne oraz psychiczne. Wielu uczniów doświadczyło problemów z koncentracją, co przekładało się na ich wyniki w nauce i dodatkowo potęgowało stres.

Zaburzenia snu u dzieci i młodzieży

Jednym z częstych problemów związanych z pogarszającym się stanem psychicznym młodzieży są zaburzenia snu. Nadmiar obowiązków, stres, a także nieodpowiednia higiena snu przyczyniają się do tego, że młodzi ludzie coraz częściej mają trudności z zasypianiem. Brak snu lub jego niska jakość wpływają niekorzystnie na ogólne samopoczucie, zwiększają poziom zmęczenia i mogą prowadzić do obniżonej zdolności koncentracji.

Badania pokazują, że osoby młode, które regularnie nie dosypiają, mają większą skłonność do depresji, lęków oraz zaburzeń nastroju. Nocne korzystanie z urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony czy tablety, dodatkowo zaburza naturalny rytm dobowy i pogarsza jakość snu. Niedostateczna ilość snu jest też powiązana z ryzykiem wystąpienia problemów emocjonalnych, a także trudności w nauce.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży – 116 – 111 – zadzwoń, a otrzymasz wsparcie

Rola diety i aktywności fizycznej u człowieka

Związek pomiędzy zdrowiem fizycznym a psychicznym jest dobrze udokumentowany. Niezdrowa dieta, uboga w składniki odżywcze, może negatywnie wpływać na samopoczucie i przyczyniać się do stanów depresyjnych. Przykładowo, niedobór witamin z grupy B, magnezu czy kwasów omega-3 może prowadzić do pogorszenia nastroju oraz zwiększenia poziomu stresu.

Brak aktywności fizycznej ma równie negatywny wpływ na zdrowie psychiczne. Regularne ćwiczenia pomagają redukować poziom stresu, poprawiają nastrój i wspomagają produkcję endorfin – hormonów szczęścia. Niestety, współczesny tryb życia, zwłaszcza wśród młodzieży, jest coraz bardziej siedzący, co prowadzi do zmniejszonej ilości ruchu. Brak aktywności fizycznej, w połączeniu z niezdrową dietą, może prowadzić do otyłości, co z kolei zwiększa ryzyko depresji.

Zmiany hormonalne w okresie dojrzewania a depresja

Okres dojrzewania to czas intensywnych zmian hormonalnych, które mogą mieć duży wpływ na samopoczucie młodych osób. Zmiany te mogą prowadzić do wahań nastroju, stanów lękowych czy depresji. Hormony, takie jak kortyzol czy adrenalina, mogą zwiększać poziom stresu i sprawiać, że młodzież czuje się bardziej przytłoczona codziennymi wyzwaniami.

Niestabilność emocjonalna, która jest naturalnym elementem procesu dojrzewania, może być pogłębiona przez stresory zewnętrzne, takie jak presja szkolna, oczekiwania społeczne czy trudności w relacjach interpersonalnych. Ważne jest, aby młode osoby miały wsparcie w tym trudnym okresie oraz dostęp do profesjonalnej pomocy, gdy zajdzie taka potrzeba.

Brak wsparcia ze strony otoczenia – zwłaszcza rodziców i szkoły

Równie istotnym czynnikiem wpływającym na pogarszanie się stanu psychicznego u młodych osób, jest brak wsparcia ze strony rodziny, przyjaciół czy nauczycieli. Dla wielu młodych ludzi relacje z bliskimi są najważniejszym aspektem poczucia bezpieczeństwa i stabilności emocjonalnej. Gdy tego wsparcia brakuje, może to prowadzić do poczucia samotności, wykluczenia i obniżonej samooceny.

Rodzice często nie są świadomi problemów, z jakimi borykają się ich dzieci, lub nie potrafią z nimi otwarcie rozmawiać o trudnościach emocjonalnych. Brak dialogu w rodzinie oraz ignorowanie sygnałów ostrzegawczych, takich jak izolowanie się, zmiany nastroju czy problemy z nauką, może prowadzić do pogorszenia sytuacji.

Zdrowie psychiczne współczesnej młodzieży – podsumowanie

Złożoność problemów zdrowia psychicznego wśród młodych ludzi wymaga uwagi zarówno ze strony społeczeństwa, jak i instytucji zajmujących się opieką zdrowotną. Media społecznościowe, presja sukcesu, niewłaściwa opieka psychologiczna, a także zmiany związane z okresem dojrzewania – wszystkie te czynniki mogą prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych i psychicznych. Warto pamiętać, że zdrowie psychiczne młodych osób jest kwestią, o którą musimy dbać wspólnie – poprzez edukację, wsparcie i tworzenie odpowiednich warunków do rozwoju w zdrowiu psychicznym.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży – 116 – 111 – zadzwoń, a otrzymasz wsparcie